Sultan Ikinci Mahmud, bir hatt-i hümaynunda kötü zamanlarda padisah olduk, talihimiz böyle imis demisti. Bu acidan bakildiginda Sultan Ikinci Abdülhamid Hanin hükümdar oldugu dönemdeki ic ve dis sartlarin da cok iyi oldugu söylenemez. Dedesi gibi zor zamanlarda padisah olan Ikinci Abdülhamid Han, dagilmaya yüz tutan koca devleti 33 yillik sirlarla dolu idare anlayisi ile bir arada tutmayi basarmis, Avrupali devletlerin, özellikle de Ingilizlerin devleti parcalamak icin giristikleri sinsi faaliyetleri, cok ince siyasi manevralarla bertaraf etmesini bilmistir. Sultan Ikinci Abdülhamidin kaleme aldigi müstakil bir hatirati bulunmamasina ragmen Osmanli vesikalari arasinda onun; devlet, siyaset, bayindirlik, egitim, askerlik, tarim, hayvancilik ve benzeri konularda görüslerini ortaya koyan ve muhtira adi verilen birtakim belgeler bulunmaktadir. Bunlar, bizzat padisah tarafindan Mabeyn katiplerine dikte ettirilmek suretiyle kaleme alinmis metinlerdir. Iste bu kitapta, padisahin saltanat dönemine isik tutan, onun siyasi görüslerini ve devlet icin nasil cirpindigini cok iyi yansitan, memleketin icinde bulundugu durum hakkinda cok mühim ipuclari veren muhtiralar bir araya getirilmistir. Icinde sonradan ilave edilmis tek bir cümle olmayan bu vesikalar, sulandirilmamis ve bulandirilmamis haliyle cok saglam ve güvenilir belgelerdir. Bu bakimdan tarihcilerin ve sosyal ilimlerle ugrasanlarin güvenerek ve itimat ederek kullanabilecekleri mükemmel arsiv malzemeleridir.